Kto powinien udać się do logopedy?

Marzysz o tym, aby mówić płynnie, głośno, wyraźnie, ale obawiasz się, że to niemożliwe, ponieważ nie zacząłeś ćwiczyć odpowiednio wcześnie? Te cele są jak najbardziej w zasięgu ręki, bo pracę nad mową możesz zacząć na każdym etapie wiekowym. Jeśli chcesz mówić piękniej, staranniej, swobodniej i zdrowiej, warto zgłosić się do logopedy!

W internecie można przeczytać wiele artykułów dotyczących tego, kiedy warto udać się z dzieckiem do logopedy. To dlatego, że wielu z nas ten specjalista kojarzy się przede wszystkim z przedszkolnym gabinetem, w którym dziecko naśladuje śmieszne miny przy lustrze.

Tymczasem logopeda pracuje nie tylko z dziećmi. W gabinecie zajmujemy się także z osobami dorosłymi, z każdym, kto chce wyeliminować niepłynności mowy, zlikwidować wady wymowy, poszerzyć zasób słownictwa, sprawić, by wystąpienia publiczne były dla niego łatwiejsze. Nie liczy się wiek. Wszystko jest kwestią czasu i pracy.

Kto powinien skorzystać z pomocy logopedy?

Z porady logopedy powinien skorzystać każdy, kto już wie, może na podstawie wcześniejszych obserwacji specjalistów, że ma nieprawidłową artykulację. Jeśli stwierdzono u Ciebie na przykład seplenienie (nieprawidłowości w wymawianiu np. takich głosek, jak: „sz”, „cz”, „dż”) lub rotacyzm (nieprawidłowości w wymawianiu głoski „r”), to warto skonsultować się z logopedą. Specjalista zbada Cię, oceni budowę narządów mowy, sprawdzi, które głoski są wymawiane nieprawidłowo i opracuje plan terapeutyczny.

Również w przypadku osób, które mają nieprawidłową emisję głosu lub fonację, potrzebna jest pomoc logopedyczna. Jeśli oddychasz wysiłkowo, blokujesz się i „nie możesz wydobyć słowa” podczas wykładu, kolegium czy na spotkaniu towarzyskim – również warto iść do logopedy. Specjalista opracuje plan ćwiczeń oddechowych, które będą działać także relaksująco na Twój organizm i pozwolą Ci mówić i działać sprawnie w sytuacji stresującej.

Zaniepokoić powinny nas także takie objawy, jak: często odczuwane „blokady” podczas mówienia, trema przed wystąpieniami publicznymi, silny stres, gdy mamy coś powiedzieć.

Szybka konsultacja ze specjalistą może przydać się również wtedy, kiedy mamy problemy z mówieniem, oddychaniem lub koncentracją po przejściu COVID-19. Tu także pomocne będą ćwiczenia oddechowe oraz wysiłkowe i językowe łamigłówki, które poprawią Twoją koncentrację i pamięć.

Logopeda pracuje także z osobami, które posiadają pewne uszkodzenia neurologiczne lub u których zdiagnozowano u nich afazję. Najpierw specjalista zaleci szczegółowe badanie oraz testy, które pozwolą ocenić, jak głębokie jest uszkodzenie, i który obszar objęło. Później zaproponuje ćwiczenia stymulujące aparat mowy i rehabilitację, by wrócić do sprawności językowej.

Z porady logopedy powinny skorzystać także osoby, u których stwierdzono chorobę Parkinsona. U takich Pacjentów również mogą pojawić się zaburzenia mowy, które trzeba poddać badaniu i ustalić indywidualną terapię logopedyczną.

Logopeda będzie też pracować z pacjentami, u których zdiagnozowano schizofrenię. U takich osób często obserwujemy nieprawidłową artykulację, trudności w wypowiadaniu pewnych wyrazów, brak spójności wypowiedzi, pomijane norm gramatycznych.

Z wizyty u tego specjalisty powinni skorzystać także wszyscy miłośnicy mediów, dziennikarze, autorzy podcastów – każdy, kto potrzebuje szybkich i konkretnych wskazówek, jak przygotować się do pracy głosem przed kamerą, mikrofonem.

Do logopedy mogą również zgłosić się pacjenci, którzy zmagają się z nowotworami szyi i głowy. Takie osoby mogą mieć problemy z połykaniem, spowodowane zwłóknieniem mięśni po radioterapii. W takiej sytuacji pomocne będzie zastosowanie m.in. terapii manualnej.

Logopeda pracuje też z osobami, które skończyły terapię ortodontyczną i potrzebują wsparcia w pracy nad prawidłową techniką artykulacyjną. Na skutek zmienionych warunków zgryzowych trzeba na nowo poznać możliwości swojego języka, warg i żuchwy.

Do gabinetu logopedycznego powinny udać się także osoby, które muszą skorzystać z rehabilitacji głosu – np. nauczyciele, terapeuci.

Jak wygląda pierwsza wizyta u logopedy?

Najpierw specjalista przeprowadza wywiad z pacjentem, podczas którego zbiera wszystkie potrzebne informacje. Dla logopedy wystarczy krótka rozmowa, aby wychwycić pierwsze, niepokojące objawy zaburzeń mowy.

Następnie specjalista bada pacjenta – ocenia m.in. sprawność i ruchomość artykulatorów, sprawdza jak pracuje język, wargi, żuchwa i podniebienie miękkie. Ocenia także, jakie jest oddychanie spoczynkowe.

Na podstawie zebranych informacji, logopeda stawia diagnozę i układa odpowiedni plan terapii. Zadaje pacjentowi odpowiednie ćwiczenia artykulacyjne, które pacjent będzie powtarzał podczas kolejnych wizyt. Jednak pamiętajmy, aby widoczne były efekty, należy także ćwiczyć w domu.

Rozpoczynając przygodę z pracą nad mową i głosem, zawsze dowiadujemy się o sobie czegoś nowego. W końcu to, jak mówimy, jest wynikiem tego, co czujemy i myślimy.